Stichting Auteursdomein®

 
 


© Auteursdomein

C H E C K L I S T   A U T E U R S C O N T R A C T E N 

Auteursdomein heeft het veelgebruikte zg. 'Modelcontract' van de VvL aangepast voor nieuwe technieken zoals PoD, e-boek en luisterboek, en de positie van de auteur meer in evenwicht gebracht met die van de uitgever. Auteursdontract-09

Hieronder vindt u de Checklist-09 met de belangrijkste onderwerpen bij de onderhandelingen over uw contract. U kunt deze zowel naast het VvL contract gebruiken als naast het Auteurscontract-09 van Auteursdomein.

C H E C K L I S T  - 0 9

1. Tijdelijke looptijd
De gemiddelde winkelduur daalt al jaren en ligt nu op hooguit een jaar. Wettelijk mag uw uitgever uw werk na 1 jaar verramsjen, vaak gebeurt het al eerder. Eventuele promotie-inspanning van de uitgever zal normaalgesproken binnen het eerste jaar gebeuren. Houd het symmetrisch, geef uw contract een verlengbare looptijd van 1 jaar. Dit moet expliciet worden vastgelegd omdat de rechten in het standaardcontract niet aan de auteur terugvallen als het boek wordt verramsjt of vernietigd. Waarom een einddatum belangrijk is, leest u onder punt 2.

2. Productiewijze vastleggen
Het wordt steeds gebruikelijker dat uitgevers een titel eerst in Printing on Demand (PoD) produceren en pas daarna, als het boek mocht aanslaan, in offset drukken. PoD is een voorraadvrije productiemethode. Het is belangrijk dat u zich realiseert dat een boek dat eenmaal in PoD beschikbaar is, min of meer 'eeuwig' leverbaar blijft. Volgens het standaardcontract is langdurige niet-leverbaarheid echter vrijwel de enige manier waarop u desgewenst van uw uitgever af kunt komen - PoD ketent de auteur dus aan de uitgever. Daardoor bent u niet vrij uw backlist in eigen beheer te nemen, wat dankzij  voorraadvrije techniek gemakkelijk en financieel aantrekkelijk is geworden. Samengevat: er is niets tegen PoD, integendeel, het voorkomt dat er grote partijen boeken worden verramsjt, maar:

- PoD moet volgens een afspraak tussen de uitgevers en de schrijversvakvereniging worden ondergebracht in een afzonderlijk contract, en:
- PoD noodzaakt tot het expliciet overeenkomen van een einddatum waarop het exploitatierecht hetzij wordt verlengd, hetzij terugvalt aan de auteur. Auteursdomein adviseert een looptijd van 1 jaar.

3. Bibliotheekclausule: schrappen
Auteursdomein adviseert u om de bibliotheekclausule, in afwachting van verwachte juridische procedures, vooralsnog uit uw contract te schrappen. Dit naar aanleiding van de praktijk van de openbare bibliotheken om naar eigen goeddunken boeken 'om te werken'  tot luisterboeken, onbeveiligd te verspreiden en onderhands te verkopen binnen het bibliotheekcircuit.

4. e-boeken als nevenrecht: schrappen
In het standaardcontract worden e-boeken als 'nevenrecht' afgedragen aan de exploitant van het gedrukte boek. Auteursdomein ontraadt om op dit moment rechten af te dragen op digitale exploitaties aan de uitgever die uw boek in druk uitgeeft, zeker als 'nevenrecht'. Het gaat vooral om e-boek en luisterboek, op dragers en als download. Bij de exploitatie van e-boeken kunt u rekening houden met het volgende:

- Een eboek is niets anders dan uw eigen gecorrigeerde digitale manuscript, de productiekosten zijn nihil en de auteur heeft in principe geen uitgever nodig, alleen een aansluiting op het Centraal Boekhuis of andere distributeur die de boeken op een veilige manier verspreidt in het handelskanaal. De uitgeefkosten hebben hoofdzakelijk betrekking op distributie en beveiliging tegen illegaal kopiėren. (Naast een eventueel door de uitgever te plegen, afzonderlijk  overeen te komen inspanning voor promotie). Op dit moment staat niet vast wat die kosten zijn, de tarieven van het Centraal Boekhuis worden verwacht in de zomer van 2009. De onderhandelingsruimte voor de auteursroyalty is dus nog onbekend, maar zal naar verwachting voor een exploitatie zonder promotie-inspanning niet lager dan 50% van de verkoopprijs ex btw liggen.
- Verder is van belang dat een e-boek net als PoD een 'eeuwigdurende' exploitatie is, die noodzaakt tot het expliciet overeenkomen van een einddatum waarop het exploitatierecht wordt verlengd of terugvalt aan de auteur.
- Laat uw werk nooit onbeveiligd verspreiden en leg de wijze van beveiligen vast in het contract. De opties voor de beveiliging bij verspreiding via Centraal Boekhuis zijn op dit moment niet bekend. Ook hierover wordt in de zomer duidelijkheid verwacht. De best beschikbare beveiliging in het handelskanaal is op dit moment 'DRM-3' (zoals o.m.  Selexyz gebruikt bij de verkoop van eboeken). Watermerk en paswoord hebben weinig nut.

5. Luisterboeken als nevenrecht: schrappen
Ook dit zijn rechten op digitale exploitatie die niet thuishoren bij de uitgever van het gedrukte boek. Ondergebracht in hetzelfde contract zullen ze ofwel op de plank blijven liggen ofwel worden ondergebracht bij derden. De rechten worden bij voorkeur geregeld in een afzonderlijk contract tussen de eerste exploitant en de auteur. Afspraken over luisterboeken bevatten behalve de gewone clausules die ook de exploitatie in druk regelen, in ieder geval de volgende extra onderdelen:

- De auteur wordt als eerste gevraagd het werk te vertolken,
- Op grond van de Auteurswet komt hem of haar een veto toe in de vertolking;
- Het werk wordt afdoende beveiligd;
- Er wordt een looptijd voor de exploitatie vastgelegd.

6. Leg vitale afspraken vast
De onderstaande 'vitale afspraken' worden meestal mondeling gemaakt bij de uitgave in druk. Ze kunnen het succes van uw boek maken of breken en worden vaak geschonden, leg ze dus vast in een bijlage bij het contract.

1. De Vaste Boekenprijs (de winkelprijs van uw gedrukte boek). Deze wordt vaak op het laatste moment eenzijdig door de uitgever verhoogd. (e-Boeken en luisterboeken hebben geen wettelijk verplichte vaste boekenprijs, wat niet wegneemt dat u een afspraak moet maken over een al of niet fictieve verkoopprijs die de grondslag voor de de royalty is.

2. De inkoopkorting voor de boekhandel (van belang voor de 'bestelbereidheid'). Geboden kortingen variėren van 10-60%. De standaard boekhandelskorting is 40% voor boeken die op voorraad worden gelegd en 20% voor 'boek op verzoek' en 'brede beschikbaarheid', diensten waarmee het Centraal Boekhuis voorraadvrije boeken doorlevert aan de boekhandel.

3. Oplage van de eerste druk.

4. De drukker (van belang voor controle op het oplagevolume).

5. Het tijdstip van verschijning.

6. Datum waarop het contract eindigt. Vanaf deze datum mag de uitgever geen exemplaren meer in de handel brengen, ook geen restanten. Hier wordt ook het aantal exemplaren genoemd dat de auteur zo laag vindt dat in redelijkheid niet van hem of haar kan worden verwacht dat het exploitatierecht nog langer wordt afgestaan.

7. De promotie-inspanning. Als de promotie-inspanning niet schriftelijk wordt vastgelegd kunt u er van uitgaan dat er geen promotie is. Dit houdt in dat uw boek beschikbaar wordt gemaakt zonder een doelgroep te benaderen en dat het in de huidige overvolle markt vrijwel zeker onopgemerkt verdwijnt. Promotievormen:

a) richting consument (leg vast in budget of inhoud)
b) richting boekhandel (leg vast in budget of inhoud)
c) richting pers (leg vast in budget of inhoud)
d) web-presence auteur (leg vast in budget of inhoud)

8. Vertaalinspanning:

Beurzen in Frankfurt, Londen e.a.; opname in aanbiedingsboek/-folder voor buitenlandse markten etc.

9. Voordrachten (prijzen en optredens).

10. Uitnodigingen (boekenbal, reizen)

 

home

 

 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 



 


Copyright © 2006 Stichting Auteursdomein,
Kamer van Koophandel 34234682. Alle rechten voorbehouden
 


De Stichting